Bilim insanları, uzun bir çalışma sonucunda, vücudumuzun bir çok yerinde bulunan sinir hücreleri gibi davranan yapay sinir hücrelerini, küçük silikon çipler şeklinde üretip geliştirmeyi başardılar.
Tıp alanında büyük ses getiren bu küçük silikon çiplerin, omurilik yaralanması, kalp yetmezliği ve sinir hücreleriyle ilgili daha bir çok hastalığın tedavisinde kullanılacağı tahmin ediliyor.
İngiltere’de bulunan Bath Üniversitesi’nde görevli bilim insanları, insanlarda bulunan sinir hücreleriyle neredeyse aynı davranışları gösteren yapay sinir hücrelerini, küçük silikon çipler şeklinde üretmeyi başardılar. İnsan yaşamı için oldukça önemli görevleri olan, yaşamın devamını ve hareket kabiliyetlerini sağlayan sinir hücreleri, sinir sistemi ve beyin dahil vücudun tümünde bulunuyor.
Sinir hücreleri, insan beyninden vücuda çok hızlı elektrik sinyalleri gönderilmesini sağlarlar. Mekanik ve kimyasal olmak üzere ikiye ayrılan bu sinyallerin gönderilebilmesi için de sinyallerin, vücudun her yerine yayılmış olan iyon kanallarında elektrik sinyallerine dönüşmesi gerekiyor.
Bath Üniversitesi’nde fizikçi ve aynı zamanda yapay sinir hücreleri ile ilgili makalenin de yazarı olan Alain Nogaret adlı bilim insanı, tıpta yeni bir çığır açacak olan bu keşfi bizlere şöyle anlatıyor: “Şimdiye kadar nöronlar, kara kutular gibiydi. Ancak bu kara kutuları açıp, içine bakmayı başardık. Yapay sinir hücreleriyle ilgili çalışmamız, bu zamana kadar nöronlara karşı olan yaklaşımı tamamen değiştiriyor. Çünkü nöronların elektrikle ilgili özelliklerini çok ayrıntılı bir şekilde yaratmak için bizlere çok sağlam bir yöntem sunuyor.” Dedi.
Yapay sinir hücrelerini geliştiren bilim insanları, elde ettikleri sinyallerin doğruluğundan emin olabilmek için, sinyalleri farelerin nöronlarındaki sinyallerle karşılaştırarak ürettikleri çipleri yaklaşık 60 adet farklı teste tabi tuttular. Bilim insanları, yapay sinir hücrelerinin insan vücudundaki gerçek sinir hücrelerindekilere benzer özellikleri tekrarlayabildiğini gözlemlediler.
Bu yeni keşfi yapan bilim insanları, geliştirdikleri yapay sinir hücrelerinin potansiyel olarak biyomedikal implantlarda kullanılabileceğini, fakat bu tür önemli operasyonlarda sinir hücrelerinin diğer tüm özelliklerinin de göz önüne alınması gerektiğine dikkat çekiyorlar.
Öte yandan geliştirilen bu yapay sinir hücreleri tek tip hücre tipi gibi davranıyor. Ancak gerçek sinir hücreleri, sinyalleri bir hücreden başka bir hücreye aktarmaktan sorumlu olan, dendritler olarak bilinen ve dallanma adı verilen işlemi gerçekleştiren kollara sahip hücrelerdir. Henüz bu işlevi yerine getiremeyen yapay sinir hücrelerinin önemli tıbbi operasyonlarda kullanılıp kullanılamayağı tartışma konusu.
Araştırmacılar, yapay sinir hücrelerini yalnızca bir görev için kullanılabileceğini ancat dendritlerin görevlerini üstlenmesi için ikinci bir mekanizmanın keşfi söz konusu olursa, bu tür operasyonlarda çok daha başarılı olunabileceğinin de altını çiziyorlar.
Günden güne hayatımıza daha fazla giren yapay zekanın ve teknolojinin, ilerleyen zaman diliminde insanoğluna ne gibi faydalarının veya zararlarının olacağı bilinmez. Ancak bilim insanlarının, bu sistemlerin pozitif etkilerini saklandıkları yerlerden çıkarıp insanlara sunmaya çalıştıklarını görüyoruz. Teknolojinin kontrolünün, onu üreten canlının, yani insanın elinde olması gerektiğini buradan bir kez daha hatırlatıyoruz.